Virtuala koncepto katalogadi klubajn aŭ privatajn E-librarojn,
surbaze de fragmento de
la modela Esperanto-katalogo
La ideo krei virtualan katalogon de Esperanto-libraroj, por helpi organize al amatoraj
bibliotekistoj, aperis en decembro de 2005 jaro, kiam prof. dr Detlev Blanke iniciatis unuan Bibliotekistan
Esperanto-Seminarion en Herzberg - Germanio.
Iniciato de la Profesoro,
vekis interesiĝon, kiu fruktis per decido
profesie prilabori esperantan-polan
katalogon en formo de konciza bibliografia priskribo kaj simpla klasifika
sistemo, kiun (la katalogon) oni povas popularigi kiel rekomendatan modelon
por prilaborado de klubaj kaj privataj E-bibliotekoj.
Konforme al aktualaj
bibliotekistaj normoj bibliografia priskribo devas enhavi almenaŭ kvar
kampojn de la priskribo (
kun konvenaj elementoj de priskribo), tio estas:
1) titola-aŭtora(titolo,
aŭtoro, kunaŭtoroj)
2) aper-nota (eldonloko, eldonejo, jaro)
3) pres-priskriba (paĝoj, ilustraĵoj, formato, prezo)
4) nota (prinoto,
siglo).
La suba, teoria-(A) kaj praktika-(B) ekzemplo
(konvencie kolorigita), permesos kompreni strukturon de bibliografia priskribo,
realigata en ĉiu pozicio (rikordo)
de la katalogo.
A. Teoria
strukturo de bibliografia priskribo rekomendata en la katalogo enhavasas :
1) katalogan priskribon de fama libro sub
titolo “Quo vadis”, de pola autoro
Henryk Sienkiewicz :
Quo vadis [Kien vi iras = Dokąd idziesz] / Henryk
Sienkiewicz, [pl-eo]Lidia Zamenhof. – Varsovio (PL) : POLONIA, 1957. – 717p. ; 21cm, [€ (6,0)]. - [romano el tempoj de Neron pri
komenco de kristanismo = powieść z czasów Nerona o początkach
chrześcijaństwa]. – [K.-D.G.].
2)
analizan priskribon de la libro, dispartigitan je kvar kampoj de priskribo kune
kun substrekitaj elementoj de
priskribo en konvenaj kampoj :
(
kampo titola
- aŭtora )( kampo aper –
nota )( kampo pres -
Titolo + [traduko
de titolo]
/ Aŭtoro, Kunaŭtoroj. –
loko : ELDONEJO, jaro. –
paĝoj, ilustraĵoj,
formato,
- priskriba )( kampo nota )
[prezo]. – [prinoto (Esperanta kaj pola)]. – [siglo].
B. Konkreta
strukturo de bibliografia priskribo aplikata en la
katalogo enhavas :
1) katalogan priskribon de la libro :
Quo vadis [Kien vi iras =
Dokąd idziesz] / Henryk Sienkiewicz, [pl-eo]Lidia
Zamenhof. –
Varsovio (PL) : POLONIA, 1957. – 717p. ;
21cm, [€ (6,0)]. - [romano el tempoj de Neron pri komenco de kristanismo
= powieść z czasów Nerona o początkach
chrześcijaństwa]. – [K.-D.G.].
2)
analizan priskribon de la libro, dispartigitan je kvar kampoj de priskribo kune
kun substrekitaj elementoj de priskribo
en konvenaj kampoj :
( kampo
titola - aŭtora )( kampo
Quo vadis [Kien vi
iras = Dokąd idziesz] / Henryk
Sienkiewicz, [pl-eo]Lidia Zamenhof. – Varsovio (PL) :
aper –
nota )( kampo pres-priskriba )( kampo nota
POLONIA, 1957. - 717p. ; 21cm, [€ (6,0)].
– [romano el
tempoj de Neron pri komenco de kristanismo =
kampo
nota )
powieść z czasów Nerona o początkach chrześcijaństwa]. – [K.-D.G.].
Unua, nigre kolorigita kampo, nomata kampo titola-aŭtora, enhavas
tri elementojn de de bibliografia priskribo:
a) titolo – “Quo vadis” (skribita latine) kaj traduko al Esperanto kaj al pola lingvo en
kvadrataj krampoj: [Kien vi iras = Dokąd idziesz].
b) aŭtoro – “Henryk Sienkiewicz”
c) kunaŭtoro – “Lidia Zamenhof” (tradukistino)
Dua, verde kolorigita kampo, nomata kampo aper-nota, enhavas tri elementojn
de bibliografia priskribo:
a) eldonloko kaj (lando) – “Varsovio (PL)”
b) ELDONEJO – “POLONIA”
c) jaro – “1957”
Tria, blue kolorigita kampo, nomata kampo
pres-priskriba, enhavas tri elementojn
de bibliografia priskribo:
a) paĝoj
– “717p.”
b) formato
– “21cm”
c) prezo – “[€ (6,0)]”
Kvara, ruĝe kolorigita kampo, nomata kampo nota, enhavas du elementojn de bibliografia priskribo:
a) prinoto
– “romano el tempoj de Nerono pri komenco de
kristanismo = powieść z czasów Nerona
o początkach chrześcijaństwa”
b) siglo
(signo de libroposedanto) – “[K.-D.G.]. “ ( ekz.: Klubo
en Dąbrowa Górnicza)
Aldone enkondukitaj en
pres-skriba kampo, aktualaj ekz.: [€ 3,7] kaj
supozataj ekz.: [€ (5,1)] libroprezoj,
permesas proksimume determini ĝeneralan valoron de la kluba aŭ
privata biblioteko.
Arbitre elektita, surbaze de
UEA Esperanto-katalogo por la jaro 2001, simpla laŭtema sistemo estas rekomendata nur por katalogado de
malgrandaj librokolektoj (ĝis 1000 volumoj), priservataj de amatoraj
Esperanto-bibliotekistoj.
Dulingva kaj dukolora
priskribo “Esperanta-pola”, celas
faciligi al poloj-neesperantistoj, orientiĝi en la temaro de Esperanta
literaturo.
La modela katalogo, kiel propono virtuale
eksponi Esperantan literaturon en Pollando, estas destinita por libera aplikado
kaj konsulta perfektigado de ĝia
bibliografia priskribo kaj ankaŭ klasifika sistemo depende de okazontaj
bezonoj. Post fino de komencaj konsultoj
mi intencas lokigi la katalogon sur
interreta paĝo por alirebligi ĝin al tutmonda esperantistaro.
Mi estos kontenta se la unua
paŝo, celanta al popularigo de konciza sed profesia bibliografia priskribo
kaj simpla laŭtema klasifiko de
E-libraroj, permesos interesigi potencialajn legantojn pri riĉeco de
E-literaturo, alirebligata ekde nun ankaŭ pere de katalogoj prilaboritaj
de E-bibliotekistoj adaptitaj de supra instruo.
Speciale dankema mi estos,
post enkonduko de la katalogo sur la ttt-paĝoj, por koresponda kunlaboro
permesanta konstante suplementigi prinotojn, lokitajn en kvara kampo de
la priskribo per unufrazaj kaj koncizaj priskriboj de libroenhavoj kio, ne nur
al polaj uzantoj de la katalogo, permesos akceli orientiĝon en
ĝenerala enhavo de la serĉata
Esperanta literaturo.
Evidentas ke
aŭtoro de la katalogo, ne havante okazon tralegi ĉiun libron
prezentitan en ĝi, ofte devis limigi sian prinoton al unuvorta literata
formo ekz.: rakonto, poezio, eseo, artikolo ... ktp, kio des pli kreas okazon
al E-uzantoj por koresponda suplementigo per prinotaj priskriboj.
Demandojn, rimarkojn,
proponojn kaj ĉiujn konstruktivajn kritikojn pri klasifika divido,
strukturo de rikordo, prinota priskribo kaj aferoj ligitaj kun katalogado,
bonvolu direkti al koresponda retadreso : jerzy.walaszek
[cxe] wp.pl.
Fermante unuan etapon de
bibliotekista prilaboro mi dankas al Herbert Mayer, direktoro de la
Esperanto-Muzeo en Vieno, por la konsulta opinio, per kiu la Direktoro
agnoskante profesian strukturon de la katalogo aprobas ĝin kaj rekomendas
ĝian popularigon.
Speciale mi
dankas ankaŭ al Sinjorino Beata Michta, Estrino de la Biblioteko ĉe
Instituto de Orienta-Slava Filologio de Silezia Universitato en Sosnowiec, por
Ŝia favora kaj profesia bibliotekista konsultado.
Ne malpli dankema mi estas por
la amika, morala kaj esenca apogo de mia populariga iniciato, samtempe flanke
de Ĉefa Estraro de Pola esperanto-Asocio kiel de landaj kaj eksterlandaj
E-Redakcioj kaj ankaŭ flanke de individuaj esperantistoj
Sosnowiec - Pollando, majo 2007 j.
Katalogon prilaboris
- Jerzy Antoni Walaszek
Elektronika
versio - Adam Wilkus